Inventarisatie opleidingsplan
Een helder en overzichtelijk opleidingsplan waar je de komende jaren mee vooruit kunt
AAB Training en Opleiding wordt Kader Academy B.V.
AAB Training en Opleiding wordt Kader Academy B.V.
Een helder en overzichtelijk opleidingsplan waar je de komende jaren mee vooruit kunt
Veel organisaties hebben te maken met verplichte trainingen die medewerkers moeten volgen in het kader van de Arbowet, veiligheidseisen of (het voorkomen van) tekortkomingen vanuit de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E). Ook willen organisaties steeds meer dat medewerkers zich blijven ontwikkelen en competentiegerichte trainingen volgen. Hoe houd jij alle geplande trainingen in de gaten? Weet jij wanneer er weer een medewerker op een herhaling moet? Weet jij aan welke training of instructie je medewerker behoefte heeft?
Dit adviestraject is bedoeld voor organisaties die te maken krijgen met verplichte opleidingen en willen investeren in de individuele wensen van medewerkers. Je wilt een overzicht waar je elk jaar op terug kunt vallen en gemakkelijk en snel een overzicht kunt maken wie dit jaar welke training gaat volgen.
Het doel van dit adviestraject is voldoen aan de Arbowet, veiligheidseisen die door de organisatie worden gesteld en (het voorkomen van) tekortkomingen van een uitgevoerde RI&E.
Het eindresultaat is een rapport/ overzicht met de volgende punten:
• Verplichte opleidingen (Arbowet)
• Gewenste opleidingen
• Overzicht van opleidingen per medewerker
• Individuele wensen medewerkers
• Overzicht Code 95 (chauffeurs)
In het overzicht wordt rekening gehouden met opleidingen die reeds zijn geweest en eventuele organisatie ontwikkelingen.
Wil je graag een adviesgesprek inplannen? Eén van onze adviseurs komt graag bij je langs. Neem contact met ons op om een afspraak in te plannen of download een brochure voor meer informatie.
Op 19 november 2020 hebben we een webinar gegeven over het onderwerp van RI&E naar Opleidingsplan. Wil je weten hoe en inventarisatie traject verloopt? Onze adviseur neemt je graag mee: kijk het webinar terug.
Een goed opleidingsplan houdt rekening met welke functies er zijn en welke taken worden uitgevoerd. Het bestaat uit de verplichte opleidingen, wat zijn de wensen van medewerkers, wat zijn de wensen van de leidinggevenden, herhalings verplichting (geldigheidsduur) en opleidingswensen vanuit de organisatie. Bruikbaar hiervoor zijn onder andere de uitkomsten vanuit de RI&E.
Naast de uitkomsten van de RI&E gaat AAB in gesprek met P&O, teamleiders of medewerkers om te inventariseren wat de persoonlijke wensen zijn, welke trainingen al zijn gevolgd en welke worden gemist. Naar aanleiding van deze gesprekken wordt een checklist ingevuld met alle taken per functie en werkzaamheden. Hieruit zal naar voren komen welke opleiding bij welke taak verwacht wordt.
Het resultaat is een overzicht van de gewenste trainingen en opleidingen. Hierbij kan eventueel een overzicht met gewenste toolboxen worden toegevoegd.
Na afloop volgt een afspraak om het meerjaren opleidingsplan te bespreken.
Wil je graag een adviesgesprek inplannen? Eén van onze adviseurs komt graag bij je langs. Neem contact met ons op om een afspraak in te plannen.
Als teamleider/ p&o medewerker wil je graag dat je mensen zich blijven ontwikkelen: goed voor de zaak, de sfeer en productie. Maar hoe kan het dat sommigen heel graag nieuwe dingen willen leren en anderen maar moeizaam in beweging komen? En hoe motiveer je mensen om de verplichte cursussen rondom veiligheid en behoud van certificaten te volgen? Deze vragen staan centraal in de training "Hoe motiveer ik volwassen te leren en zich te ontwikkelen?"
Hoe lang het duurt om de inventarisatie af te ronden is afhankelijk van de grootte van de organisatie.
Standaard maken wij een dergelijk opleidingsplan in een Excel overzicht. Je kunt er ook voor kiezen om het opleidingsplan
in een speciaal hiervoor ontwikkeld opleidingsmanagementsysteem te zetten, genaamd ‘Wijzer’. Wijzer is ontwikkeld om te voorzien in de vraag naar het overzichtelijk beheren van de opleidingsbehoefte en het eenvoudig plannen van opleidingen. Gemak en een helderheid staan hierbij hoog in het vaandel.
Wil je graag een adviesgesprek inplannen of een demonstratie van Wijzer? Eén van onze adviseurs komt graag bij je langs. Neem contact met ons op om een afspraak in te plannen.
Een opleidingsplan is allang niet meer een lijstje waarin alleen opleidingen staan die medewerkers moeten volgen. Het is de ideale tool om inzicht te krijgen in de potentie van medewerkers. Hier kun je goed op inspelen met cursussen en opleidingen, waardoor medewerkers groeien en daarmee ook de organisatie. Het creëren van bewuste medewerkers, dit bevordert de veiligheidscultuur binnen een organisatie.
Het opleidingsplan bestaat uit verplichte trainingen en opleidingen, maar ook steeds meer gewenste trainingen en opleidingen. In dit artikel nemen we je mee in:
In Nederland gebeuren jaarlijks zo’n 230.000 arbeidsongevallen die zeer ernstig zijn. Het gevolg is dat medewerkers verzuimen, blijvend letsel oplopen of zelfs overlijden.
De ARBO wet probeert arbeidsongevallen zo veel mogelijk te voorkomen door richtlijnen aan te geven. Dit wordt vooral beschreven in de artikelen 3, 5, 7 & 8. Werkgevers hebben de taak om zorg te dragen voor hun medewerkers en dienen maatregelen te nemen om ongevallen te voorkomen. Hoe beter de medewerkers op de hoogte zijn van de gevaren & risico’s, hoe beter zij in staat zijn om de juiste maatregelen te treffen en des te kleiner de kans dat er toch een ongeluk gebeurt. Het volgen van goede en praktijkgerichte trainingen is hierbij onmisbaar.
Om een goed onderbouwd opleidingsplan te maken, is het belangrijk om de risico’s per functie inzichtelijk te krijgen. Dit kan door middel van een (functie) RI&E of een Taak Risico Analyse. Op het moment dat de risico's duidelijk zijn, kan worden bepaald hoe deze zoveel mogelijk in te perken. Eén van de manieren is de medewerkers goed instrueren over de gevaren & risico’s op de werkplek en hoe zij met deze risico’s en gevaren dienen om te gaan.
Sommige werkzaamheden brengen een verhoogd risico met zich mee. Bijvoorbeeld het werken met een kettingzaag, gevaarlijke stoffen, hijsen of het werken langs de weg. De ARBO wet schrijft niet alleen voor dat medewerkers goed geïnstrueerd moeten te worden over de gevaren en risico’s op hun werkplek, maar ook dat dit regelmatig moet gebeuren als er een verhoogd risico is. Daarom tref je op veel van onze certificaten een adviesgeldigheidsduur. Het adviesgeldigheidsduur van de AAB certificaten zijn een advies van onze specialisten of vanuit de specialist die de RI&E of TRA heeft opgesteld.
Elke specialist heeft voor zijn of haar vakgebied gekeken wat een goede herhalingsfrequentie is, als je kijkt naar de grootte van het risico. Het is de verantwoordelijkheid van de werkgever om hier een goed onderbouwd plan voor te hebben. Met een opleidingsplan waarin wordt onderbouwd hoe je medewerkers instrueert, waarom en met welke frequentie voldoe je hieraan. Verder stelt de ARBO wet dat een instructie aantoonbaar gemaakt moet worden. Je moet dus kunnen laten zien dat er daadwerkelijk een instructie of training heeft plaatsgevonden. Met een certificaat van AAB wordt ook aan deze eis voldaan.
Op officiële certificaten, zoals een VCA diploma, een Wet Natuurbescherming certificaat of een Spuitlicentie tref je een geldigheidsduur aan. Dit is geen advies, maar een verplichting. Na de afloopperiode ben je verplicht om je certificaat te verlengen met een nascholing, een verplicht aantal te volgen bijeenkomsten, of door opnieuw examen af te leggen. Hierdoor laat je zien dat je nog steeds vakkundig bent.
Als werkgever wil je natuurlijk dat een cursus goed aansluit bij de werkzaamheden die uitgevoerd moeten worden. Bij AAB kun je daarom zelf mee bepalen wat nadrukkelijk in de cursus aan bod moet komen. Erg belangrijk is het dat de opleidingsbehoefte goed geïnventariseerd en beschreven wordt. Hieruit kan blijken dat een bepaalde training vaker, of juist minder vaak herhaald moet worden. Hier kun je als werkgever zelf in meebeslissen omdat werkzaamheden en risico's per organisatie kunnen verschillen. Doordat je dit vastlegt in de RI&E of de TRA is dit goed onderbouwd zodat je voldoet aan de ARBO wet.
Een goed opleidingsplan samenstellen gebeurd dus niet vanzelf. Geen enkele cursus is hetzelfde. AAB zorgt ervoor dat voor iedere organisatie het basisprogramma van een cursus, opleiding of training specifiek wordt aangevuld met voorbeelden en cases. De medewerker volgt de training met herkenbare voorbeelden, waardoor een optimaal leerrendement wordt bereikt.
Een opleidingsplan bijhouden vraagt veel van je als coördinator. Vaak komen we tegen dat alles wordt bijgehouden in Excel. En dat is lastig als medewerkers wisselen van functie, de organisatie verlaten of herhalingen niet goed worden bijgehouden. Het opleidingsmanagementsysteem Wijzer biedt hiervoor de oplossing. Een overzichtelijk systeem waarin alle trainingen en opleidingen worden bijgehouden. Ook nascholingspunten voor CCV zijn hierin inzichtelijk. Elk jaar draai je makkelijk een opleidingsplanning uit. Ben je benieuwd of Wijzer iets voor jouw organisatie is? Meer informatie en het inplannen van een demo kan bij één van onze adviseurs.
Ook een manier om medewerkers op tijd instructies te geven en te voldoen aan de ARBO wet is het organiseren van toolboxen. Met Toolbox Online ben je nooit meer te laat met het organiseren van, en heb je direct inzichtelijk wie de toolbox heeft gevolgd en afgerond. ook online zijn toolboxen te volgen. Makkelijker in te plannen en beter bij te houden.
Ben je benieuwd hoe jij de veiligheidscultuur en het menselijk kapitaal binnen jouw organisatie kan verbeteren? Wij denken graag met je mee! AAB heeft gespecialiseerde adviseurs die graag langskomen en je op weg helpen met het opstellen van een goed opleidingsplan. > Neem contact met ons op via info@aabgroep.nl of 0341-499744.
Met betrekking tot arbeidsmiddelen waarvan het gebruik een specifiek gevaar voor de veiligheid van de werknemers kan opleveren blijft het gebruik voorbehouden aan werknemers die met het gebruik belast zijn. Werknemers die belast zijn met het ombouwen, onderhouden, repareren of reinigen van arbeidsmiddelen als bedoeld in het eerste lid, bezitten daartoe een specifieke deskundigheid en ervaring.
Een bij een arbeidsmiddel behorende gebruiksaanwijzing wordt in begrijpelijke vorm ter kennis gebracht van de betrokken werknemers. Indien het gebruik of de aanwezigheid van arbeidsmiddelen in de onmiddellijke werkomgeving gevaren voor de werknemers kunnen opleveren, worden zij hierop gewezen, ook indien de werknemers van deze middelen geen rechtstreeks gebruik maken. Voor iedere organisatie wordt het basisprogramma van een cursus, opleiding of training specifiek aangevuld met voorbeelden en cases, zodat een optimaal resultaat bereikt wordt.
De werkgever zorgt ervoor dat de werknemers doeltreffend worden ingelicht over de te verrichten werkzaamheden en de daaraan verbonden risico's, alsmede over de maatregelen die erop gericht zijn deze risico's te voorkomen of te beperken. De werkgever zorgt ervoor dat aan de werknemers doeltreffend en aan hun onderscheiden taken aangepast onderricht wordt verstrekt met betrekking tot de arbeidsomstandigheden. Indien persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking van de werknemers worden gesteld en indien op arbeidsmiddelen of anderszins beveiligingen zijn aangebracht, zorgt de werkgever ervoor dat de werknemers op de hoogte zijn van hun doel en werking en de wijze waarop zij deze dienen te gebruiken. De werkgever ziet toe op de naleving van de instructies en voorschriften gericht op het voorkomen of beperken van de in het eerste lid genoemde risico's alsmede op het juiste gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.
Publicatie: 12-2017
27 februari 2019 | Werknemers raken steeds vaker betrokken bij ernstige ongevallen op het werk.
Uit cijfers van de Inspectie SZW blijkt dat het aantal meldingen van een arbeidsongeval met vier procent is gestegen van 4212 in 2017 naar 4368 in 2018. Vorig jaar vielen bij 70 arbeidsongevallen 71 dodelijke slachtoffers, een stijging ten opzichte van de 54 dodelijke slachtoffers die vielen bij ongevallen in 2017. De meeste van deze fatale ongelukken vonden plaats in de sectoren bouw, vervoer en opslag, handel en industrie.
Veilig werken is nog steeds niet vanzelfsprekend. In de huidige economie zien we dat er steeds sneller en efficiënter gewerkt moet worden. Het gevolg is dat er ook steeds meer onveilige situaties ontstaan en meer ongelukken.
Inspecteur-generaal Marc Kuipers roept bedrijven op om meer werk te maken van veilige arbeidsmiddelen, veiligheidsprocedures en een cultuur van gezond en veilig werken. Ben jij je er van bewust dat veiligheid en gezondheid op het werk staat of valt met de cultuur in het bedrijf?
Ongelukken tijdens het werken komen relatief meer voor bij kleine bedrijven met minder dan 10 werknemers. Vooral jongeren tussen 15 en 24 jaar en ouderen zijn vaak betrokken bij arbeidsongevallen. De meest voorkomende ongelukken zijn: het vallen van hoogte, 'gegrepen' worden door bewegende delen van een machine, geraakt worden door vallende objecten en aanrijdingen.
Om de veiligheidscultuur te verbeteren is het aan te raden om bewustwording trainingen te geven. Vaak weet een werknemer wel hoe een machine werkt, hoe een heftruck bestuurd moet worden en waarom hij een helm moet dragen. Het grootste gevaar is dat de werknemer zich niet genoeg bewust is van de risico's die het werk met zich mee brengt. Laks- en roekeloosheid ontstaan als een medewerker geen duidelijke of niet genoeg instructies krijgt. Er zijn verschillende manieren om medewerkers te informeren en te trainen. Organiseer bijvoorbeeld eens een veiligheidsdag, meld je aan voor een toolbox abonnement of scroll eens door onze veiligheidstrainingen.
Heb je ondersteuning nodig bij het verbeteren van de veiligheidscultuur binnen jouw organisatie?
We komen graag bij je langs om de situatie op te nemen en de mogelijkheden te bespreken. Neem contact met ons op via info@aabgroep.nl of 0341-499744.
Bron: Inspectie SZW
4 januari 2021 | Als organisatie krijg je te maken met verplichte trainingen om de veiligheid van medewerkers te waarborgen. Herhalingstrainingen en trainingen gericht op de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker. Een hele uitdaging om alle opleidingen goed in kaart te brengen! Een bijkomende uitdaging is medewerkers te stimuleren om te leren.
Natuurlijk wil je dat mensen zich blijven ontwikkelen: goed voor de zaak, de sfeer en productie. Hoe kan het dat sommige volwassenen geen genoeg kunnen krijgen van het cursusaanbod en sommigen maar moeizaam in beweging komen? En hoe motiveer je mensen om de verplichte cursussen rondom Arbo en veiligheid te volgen? Het managen en organiseren is al een uitdaging op zich. Een mooi startpunt om meer focus aan te brengen op het leren en ontwikkelen is het opstellen van een duurzaam en werkbaar opleidingsplan.
Een opleidingsplan helpt je om inzichtelijk te krijgen waar de noodzaak en behoeften op het gebied van training en opleiding ligt binnen de organisatie. In organisaties waar onder andere met machines en gevaarlijke stoffen wordt gewerkt zijn andere risico's en opleidingsbehoeften dan in een organisatie waar voornamelijk kantoorwerkzaamheden worden verricht.
Een opleidingsplan zorgt voor inzicht en het makkelijk bijhouden van gevolgde en gewenste opleidingen. Met een opleidingsplan zie je geen training over het hoofd en heb je een duidelijke richtlijn.
Een goed opleidingsplan houdt rekening met welke functies er zijn en welke taken worden uitgevoerd. Het bestaat uit verplichte trainingen, wensen van medewerkers, wensen van de leidinggevenden, herhalingsverplichting en opleidingswensen vanuit de organisatie. Kortom, een opleidingsplan helpt om de noodzaak van trainingen aan te tonen en makkelijker te plannen.
Een volledig opleidingsplan komt tot stand en wordt up-to-date gehouden door in gesprek te gaan met P&O, teamleiders, medewerkers en te kijken naar de uitkomsten vanuit de RI&E.
Als je kijkt naar waar een opleidingsplan aan moet voldoen komen in ieder geval de volgende onderdelen aan de orde:
Welke doelstellingen zijn bepaald
Zodra compleet, is het een overzicht waar je elk jaar op terug kunt vallen en makkelijk en snel kunt inzien wie dit jaar welke training gaat volgen. Dé oplossing voor het in kaart brengen van alle (verplichte) trainingen.
Het opstellen van een opleidingsplan en het stimuleren van medewerkers om cursussen te volgen biedt mooie uitkomsten. Het voordeel van een opleidingsplan voor jou en voor de organisatie:
AAB Training en Opleiding is al 30 jaar actief als adviseur bij diverse branches met een oorsprong bij gemeenten en overheidsinstellingen. AAB biedt een totaal pakket aan praktijkgerichte trainingen en opleidingen. Daarbij bieden we het adviestraject 'inventarisatie opleidingsplan' waarin we komen tot een praktisch, werkbaar en duurzaam opleidingsplan voor jouw organisatie.
AAB Training en Opleiding helpt je graag met het opstellen van een duurzaam en werkbaar opleidingsplan door middel van het adviestraject Inventarisatie Opleidingsplan en te ondersteunen met een digitaal opleidingsmanagementsysteem.
Is er een mooi opleidingsplan tot stand gekomen, dan volgt de volgende uitdaging. Hoe kun je alle opleidingen beheren en managen? Met het opleidingsmanagementsysteem 'Wijzer' heb je alle verplichte, herhalingstrainingen en wenselijke trainingen inzichtelijk. Eenvoudig opleidingen plannen en aan te vragen door de medewerkers zelf. Een overzicht waar je nog jarenlang profijt van hebt. Nascholingspunten worden geregistreerd, automatische notatie van (verplichte) herhalingen en zodra medewerkers zich aanmelden voor een cursus kun je daar als HRM of teamleider akkoord op geven.
Je hebt een overzicht van alle trainingen. Het managen en beheren gaat makkelijk. Maar hoe zorg je er vervolgens voor dat medewerkers daadwerkelijk de trainingen gaan volgen? Je krijgt te maken met weerstand in de organisatie. Onwil en medewerkers die het spannend vinden om trainingen te volgen.
AAB biedt diverse ondersteunende workshops en trainingen aan voor HRM, P&O en teamleiders zodat je weerstand kunt omvormen naar bereidheid. Zodanig dat medewerkers er plezier in krijgen om een cursus te volgen. Denk aan de cursus ‘omgaan met weerstand’, ‘stimuleren en motiveren om te leren’ en ‘praktijkbegeleider’.
AAB biedt incompany trainingen en trainingen via de open inschrijving. Het versterken van het veiligheidsbewustzijn staat in onze trainingen centraal. AAB is een totaal aanbieder van trainingen die je nodig hebt op het gebied van veilig werken, communicatie, machine onderhoud, gezondheid, etc. Een incompany training is altijd een op maat gemaakt programma, zodat het direct aansluit op de werkzaamheden en behoeften van jouw medewerkers.
Wil je meer informatie? Neem contact op met één van onze adviseurs. We helpen je graag met het opstellen van een duurzaam én werkbaar opleidingsplan.
19 februari 2021 | In dit artikel neemt Peter van Gelder je mee van RI&E naar opleidingsplan. Een stukje theorie, maar vooral een praktisch stappenplan. Peter is docent en adviseur (Middelbaar Veiligheidskundige MVK) bij AAB Training en opleiding.
We zetten nog even goed op een rij wat een RI&E precies is en wat de wetgeving hierover zegt. Vervolgens gaan we kijken naar hoe een RI&E tot stand komt. Want wat is nou precies een gevaar? En wat is dan precies een risico? Daarover zijn veel misverstanden.
Je krijgt na het lezen van dit artikel inzicht in het proces van het opzetten van een Functie RI&E en waarom het belangrijk is om dit als input te gebruiken voor het opleidingsplan.
We gaan op zoek naar antwoorden op de vragen:
We beginnen bij het begin: de wetgeving.
In artikel 8 van de Arbowet staat dat de werkgever ervoor moet zorgen dat de werknemers doeltreffend worden ingelicht over de te verrichten werkzaamheden en de daaraan verbonden risico’s, alsmede de maatregelen die erop gericht zijn deze risico’s te voorkomen of te beperken.
De werkgever is dus verplicht om een goede opleiding of instructie te geven, met als doel ongelukken te voorkomen. Hoe de medewerkers geïnstrueerd moeten worden, dat is aan de werkgever zelf. Vaak zie je dan dat er iemand wordt aangesteld om deze taak op zich te nemen. Die persoon moet gaan inventariseren, organiseren en opleidingsplannen gaan maken.
Wat we heel vaak tegenkomen is dat één persoon binnen de organisatie verantwoordelijk wordt gesteld voor de opleidingen. Die heeft prachtige Excelsheets gemaakt, ik noem ze altijd de Excel Ridders. De Excel Ridders weten heel goed hoe ze een Excelsheet moeten opbouwen en hoe ze ermee kunnen werken. Maar wat gebeurt er als deze persoon (onverwachts) uitvalt? Of als het overgedragen moet worden aan een collega? Vaak blijken het dan toch documenten te zijn die voor anderen niet of nauwelijks toegankelijk zijn.
De vraag die je ook kunt stellen: hoe houd ik alles bij? Een Excelsheet ziet er prachtig uit, maar om het bij te houden kost heel veel tijd en energie. Ook is niet altijd duidelijk welke opleiding precies is gevolgd, wanneer een herhaling gevolgd moet worden, etc. Waar haal je de tijd vandaan om alles goed te organiseren? Een uitkomst kan een opleidingsmanagementsysteem zijn.
Op basis van de uitgevoerde RI&E kun je een opleidingsmanagementsysteem inrichten.
Een opleidingsmanagementsysteem:
Vaak worden certificaten gekopieerd of afgegeven, maar in een opleidingsmanagementsysteem wordt dat ook bijgehouden. Nascholing voor code 95, maar ook trainingen die om de zoveel tijd herhaald moeten worden. Denk aan een cursus Gevaarlijke stoffen of Klein Chemisch Afval.
Het woord om het opleidingsmanagementsysteem mee samen te vatten: Efficiency!
Om het nut van een RI&E in combinatie met een opleidingsplan te zien, is het belangrijk te weten wat een Risico Inventarisatie en Evaluatie nou precies is. Het klink altijd heel ingewikkeld, maar als je het gaat ontleden valt het misschien al wel voor je op z’n plek.
In een RI&E worden gevaren en risico’s beschreven waaraan werknemers, maar ook derden worden blootgesteld. Dus ook iedere externe die bij je over de werkvloer komt. Daar ben je als werkgever ook verantwoordelijk voor. Dat kan al een monteur zijn die de koffiemachine komt maken of mensen die onderhoudswerkzaamheden uitvoeren bij jou op het terrein. Iedereen die bij jou over de vloer komt, valt onder jouw verantwoordelijkheid.
De letter E zegt iets over de beoordeling en prioritering van de vastgestelde risico’s. Het moet een objectieve beoordeling zijn. Alleen: objectiviteit is natuurlijk een vaag begrip. Wat ik een groot risico kan vinden, kan iemand anders als een lager risico beoordelen. Daar moeten dus ook normen voor zijn. Daar gaan we verderop nog naar kijken.
Tot slot bestaat de RI&E uit een Plan van Aanpak.
Met een Plan van Aanpak ga je proberen om de risico’s die we hebben geconstateerd ook aan te pakken. Waarbij de bronaanpak de mooiste aanpak is.
Een RI&E is in principe nooit af. Er komen altijd nieuwe processen, er komen nieuwe medewerkers in dienst, er worden nieuwe machines aangeschaft. Kortom; bij belangrijke wijzigingen moet de RI&E worden aangepast.
We gaan wat dieper in op de onderdelen van de RI&E. We beginnen met gevaren en risico’s. Wat is het onderscheid hierin? Ook nadat ik al jarenlang VCA trainingen geef en er veel over lees in literatuur, valt het mij nog steeds op dat de begrippen gevaar en risico door elkaar worden gehaald. Om er duidelijkheid in te scheppen:
Wat is nou precies gevaar? Gevaar is een intrinsieke eigenschap van een situaties, van machines, van stoffen, etc. Het houdt in dat het de potentie heeft om schade of letsel toe te brengen.
Een gevaar is iets wat je niet kan veranderen. Als je kijkt naar elektriciteit: dat is nou eenmaal gevaarlijk. Daar kun je niks aan doen. Je kunt er wel mee omgaan, er verstandig mee omgaan. Maar het gevaar zal altijd aanwezig zijn.
Een risico is de kans dat er iets gebeurt en het effect ervan. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het werken op hoogte, dan kun jij je afvragen hoe groot de kans is dat het mis gaat. Het gevaar is dus het werken op hoogte en het risico dat daarbij hoort, is de kans dat het misgaat, ofwel het vallen.
Het effect als het misgaat kan een bijna ongeval zijn, een ongeval met letsel of zelfs in het aller ergste geval een dodelijk ongeval.
En dan kom je weer terug bij de E van Evaluatie en de objectiviteit van de beoordeling. Want de één zegt bij het werken op hoogte: dat risico is niet zo heel groot. Terwijl je wel kunt zeggen, dat als het misgaat je ook een dodelijk ongeval kunt treffen.
De beoordeling en prioritering van risico’s moet dus objectief gebeuren. Anders zie je dat niet iedereen dezelfde gevaren als even gevaarlijk interpreteert. Je kunt hiervoor verschillende methoden gebruiken. Ik gebruik bijvoorbeeld het risicomodel Kinney & Wiruth. Het helpt je met een objectieve kwantificering op basis van 3 criteria:
Elk risico dat je hebt geconstateerd weeg je af: waarschijnlijkheid x blootstelling x effect
Zo kun je constateren of het een groot risico is of dat het een acceptabel risico is.
In een plan van aanpak beschrijf je vervolgens hoe je de vastgestelde risico’s gaat aanpakken. Daarvoor is de Arbeidshygiënische strategie ontwikkeld.
De Arbeidshygiënische strategie bestaat uit 4 stappen, waarvan de eerste eigenlijk het belangrijkste is:
Als je risico’s binnen je bedrijf hebt die je onacceptabel vindt, dan kun je besluiten om een bronmaatregel te nemen. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat die activiteit niet meer wordt uitgevoerd. Denk aan wegafzettingen waarbij je wel eens incidenten hebt meegemaakt, misschien zelfs wel met dodelijke afloop. Dan kun jij je als werkgever afvragen of jij dat soort werkzaamheden überhaupt nog wel wilt doen, of dat je het misschien kunt uitbesteden. Door het uit te besteden pak je het bij de bron aan.
Een collectieve maatregel mag je pas nemen als stap 1 echt niet of slechts voor een deel kan. Bij collectieve maatregelen kun je denken aan maatregelen van technische aard. Als je bijvoorbeeld werkt met gevaarlijke stoffen, waarbij giftige dampen vrijkomen. Dan kan een maatregel zijn dat in de ruimte waarin deze risico’s voorkomen een goede ventilatie wordt aangebracht. Als dat niet mogelijk is, ga je naar stap 3.
Als een collectieve maatregel ook niet tot de nodige verbeteringen kan zorgen, dan kom je bij een individuele maatregel. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan het verkorten van werkzaamheden, taakroulaties, zodat medewerkers minder worden blootgesteld aan de gevaarlijke stoffen. Als je medewerkers hebt die met een kettingzaag bomen gaan vellen, wat behoorlijk risicovol werk is, kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om meerdere medewerkers hiervoor op te leiden. De kans dat een medewerker gewond raakt wordt verkleind.
Pas als alle voorgaande maatregelen niet mogelijk zijn, kom je bij de laatste stap. Het toepassen van PBM’s.
Als je naar de 4 stappen kijkt dan kan het dus betekenen dat als medewerkers nu allemaal werkzaamheden langs de weg uitvoeren en hier een opleiding of instructie voor krijgen, dat de werkgever beslist dat de risico’s te groot zijn. Er wordt besloten een bronmaatregel te treffen, ofwel deze activiteit wordt uitbesteed. Hierdoor vervalt de opleidingsbehoefte op dit onderdeel.
En andersom geldt precies hetzelfde. Werkzaamheden die je nu nog niet doet, maar in de toekomst wel wilt gaan oppakken vanwege commercieel belang, moet je meenemen in het plan van aanpak. Ook dit moet vastgelegd worden zodat er een goed opleidingsplan ontstaat.
Er zijn verschillende soorten RI&E’s. Er wordt weleens gedacht dat dit één document is, maar dat is beslist niet zo. We onderscheiden hierin vier soorten:
Wij verdiepen ons in dit artikel op de RI&E op functieniveau.
Een RI&E is een wettelijke verplichting, te lezen in artikel 5 van de Arbowet.
Hierin staat dat de werkgever verplicht is de gevaren, risico’s welke gepaard gaan met het uitvoeren van arbeid, schriftelijk vast te leggen in een RI&E. Ook is de werkgever verplicht om risico beperkende maatregelen te beschrijven, ook voor bijzondere categorieën van werknemers. Als ik bijvoorbeeld medewerkers heb rondlopen van +/- 35 jaar en ik maak regelmatig gebruik van minderjarige stagiairs dan is dat iets wat ik ook in de RI&E moet beschrijven.
Het plan van aanpak maakt deel uit van de RI&E. Zoals ik eerder al aangaf: een RI&E is nooit af. De RI&E wordt zo vaak aangepast als nodig is. Een grijs gebied, want als het een kleine wijziging is hoeft dit niet altijd. Maar als het een substantiële wijziging is moet je dit wel altijd aanpassen.
De RI&E is een wettelijke verplichting sinds 1 januari 1994. Dit geldt voor alle werkgevers, met uitzondering van ZZP’ers.
Bij overheidsbedrijven (gemeentes, scholen etc.) heeft circa 80% een getoetste RI&E. Het gaat goed, zolang het goed gaat. Is er geen RI&E en vindt er een incident plaats, dan is de Inspectie SZW gemachtigd om boetes uit te delen.
Wil je meer weten over de controles van de Inspectie SZW en of je RI&E plichtig bent, dan verwijzen we je naar dit artikel: Meer controle op naleving en preventie | AAB Trainingen (aabgroep.nl)
Marius is de veiligheidsman die iedere 1e donderdag van de maand om 15.30 uur de veiligheidscommissie bij elkaar roept. Dan doen ze een uurtje aan veiligheid (toolbox) en hebben het dan weer gehad voor die maand. Voor de rest van de tijd is veiligheid en gezondheid weer exclusief een taak voor Marius. Alle zaken rond veilig en gezond werken worden dan op Marius afgeschoven. Het zogenoemde Mariuseffect.
In veel bedrijven waar ik kom merk ik dat Veiligheidskundigen, KAM-medewerkers, Arbo-coördinatoren, ed. nog wel eens te ver af staan van het primaire arbeidsproces. Voorkom het Mariuseffect.. Veiligheid moet bij iedereen tussen de oren zitten. Het is dus belangrijk hier navolging aan te geven. Zodat veiligheid bij elke medewerker op nummer 1 staat.
Het uitwerken van een Functie RI&E bestaat uit een aantal stappen.
Formeel kan een functieprofiel er bijvoorbeeld als volgt uit zien. Voor velen van jullie (gemeenten, SW en landscapers) niet een onbekend profiel:
Werkzaamheden die je uitvoert:
Buitendienstmedewerker gemeente
Laten we zeggen dat dit om de buitendienstmedewerker van een gemeente gaat. In de praktijk blijken zijn of haar taken er meer als volgt uit te zien:
Voor alle werkzaamheden die hierboven genoemd zijn kun je een inventarisatie opmaken. Welke gevaren zijn er en wat zijn de risico’s. De inventarisatie kun je opmaken met behulp van het volgende:
Het functieprofiel helpt al om veel risico’s naar boven te krijgen. Daarnaast kun je een werkplekbezoek afleggen waarbij je de specifieke werkplek van de medewerker langs gaat. Een observatieronde is op individueel niveau. Dus je gaat echt kijken of de medewerker zich aan de richtlijnen houdt, of PBM’s (goed) worden gebruikt, etc.
Het is ook goed om interviews met medewerkers en leidinggevenden te houden. Juist hieruit blijkt vaak dat er verschillen zijn tussen de werkzaamheden, beoordelingen en wat er is afgesproken. Een leidinggevende heeft vaak een ander beeld dan hoe het echt in de praktijk gaat.
Incidentregistraties geven inzicht in de gevaren en risico’s die in de praktijk kunnen ontstaan. Uit de inventarisatie blijkt niet altijd dat er risico’s zijn, terwijl een incidentregistratie direct laat zien dat er wel degelijk incidenten zijn geweest. En er dus een risico is. Een ongevallenanalyse is een soortgelijke bron.
Arbocatalogi hebben vaak al heel veel informatie omgezet die je goed kunt gebruiken voor het opstellen van een opleidingsplan. De gevaren en risico’s zijn hierin al goed uitgewerkt.
Wat gaan we beoordelen:
De volgende stap is het invullen van het risicomodel. We hebben de taken vastgelegd, de gevaren die daarbij komen kijken en nu gaan we vaststellen wat de bijbehorende risico’s zijn.
Risico =
Als voorbeeld is onderstaand model ingevuld. Het is maar een heel klein onderdeel van de risico beoordeling, maar het geeft je wel een beeld wat een risicomodel inhoudt. Rood is natuurlijk een groot risico.
Let wel: dit is maar een willekeurig voorbeeld. Het is altijd maatwerk. In samenwerking met de opdrachtgever gaan we kijken wat de werkzaamheden precies zijn, hoe lang mensen worden blootgesteld of hoe lang mensen aan risicovolle taken werken en wat het risico is.
Het plan van aanpak maak je altijd volgens de stappen zoals eerder besproken (bronmaatregel, etc.). Je kunt vervolgens gaan kijken of de bronmaatregel wordt gehanteerd of dat je het op een andere manier gaat oplossen. In het plan van aanpak staat altijd wat de taak is, wat het risico is, wat de maatregel is, wie verantwoordelijk is en wat de streefdatum is.
Het hoeft niet altijd een dik rapport te zijn. Het is voldoende om aan te geven wie, wat en wanneer.
Heb je al deze onderdelen goed in beeld gebracht, dan kun je de RI&E gebruiken als input voor je opleidingsplan. Vanuit de RI&E heb je nu inzicht in:
De uitkomsten van de RI&E vormen de basis om een passende opleidingsbehoefte te kunnen vaststellen wat vervolgens de input is voor een opleidingsmanagementsysteem. Je kunt hieruit halen welke opleidingsbehoefte voortvloeit uit de Functie RI&E, maar ook: welke wensen heeft een medewerker op individueel niveau.
Een medewerker kan bijvoorbeeld heel goed zijn in het verzamelen van gevaarlijke stoffen op een milieustraat. Maar kan dan wel weer moeite hebben met het aanspreken van of communiceren met burgers die langskomen. Een aanvullende individuele aanpak kan dan zijn om een communicatiecursus te volgen.
De laatste stap is het bepalen van de opleidingseisen. Zijn er verplichte nascholingspunten, zijn er verplichte (her) certificeringen? Opleidingseisen kunnen als volgt zijn:
Een opleidingsmanagementsysteem is het eenvoudig beheersen en bewaken van de opleidingsbehoefte en het centraal regelen van het planningsproces van alle opleidingen. Met een opleidingsmanagementsysteem kun je:
AAB Training en Opleiding heeft hier de oplossing voor met het opleidingsmanagementsysteem ‘Wijzer’. Het bewaken, beheren, goedkeuren, herhalen, verplichtingen, etc. Alles zit in dit opleidingsmanagementsysteem.
Het doel is een goede functie RI&E op te zetten, zodat we vervolgens kunnen gaan beoordelen en prioriteren. De maatregelen die we gaan treffen zijn conform de Arbeidshygiënische strategie. Vervolgens komt daar een Plan van Aanpak uit. Vanuit het Plan van Aanpak kunnen we de opleidingsbehoefte en opleidingseisen bepalen. Het opleidingsmanagementsysteem wordt geïmplementeerd.
We hopen dat dit artikel je een heleboel nieuwe inzichten heeft gegeven of je inzichten heeft bevestigd. Wil je meer weten over een opleidingsplan dat is gebaseerd op een Functie RI&E? AAB Training en Opleiding helpt je graag met dit traject. Peter van Gelder komt bij jou in de organisatie de stappen uitvoeren zoals hierboven aangegeven. Met als resultaat: een duurzaam, efficiënt en werkbaar opleidingsplan. Het is altijd een traject dat afgestemd wordt met de opdrachtgever. Een plan waar jullie als organisatie de komende jaren op kunnen bouwen.
Neem contact op met een van onze adviseurs of lees eerst meer over het opleidingsmanagementysteem Wijzer.
In november 2020 heeft Peter een webinar gegeven over het onderwerp Van RI&E naar Opleidingsplan. Het webinar kun je hier terugkijken.
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht van de geplande cursussen in jouw branche.
Praktijkgerichte opleidingen op het gebied van Veiligheid, Arbo, Milieu en Kwaliteit. Een breed aanbod en ervaren trainers uit het werkveld.
Wij maken gebruik van
cookies.